Teoria to zbiór pojęć, które służą do definiowania lub wyjaśniania pewnych zjawisk społecznych (Silverman, 2012: 136).
Bez teorii trudno byłoby nam sformułować pytania badawcze wraz z hipotezami, ponieważ w ogóle nie wiedzielibyśmy, o czym myślimy, nie mówiąc już o możliwych odpowiedziach. Różne teorie mogą na różne sposoby opisywać interesujące nas zjawiska społeczne.
Dzięki teorii możemy (Silverman, 2012: 146):
1) odpowiedz na pytania co i jak?
2) dostrzec proces zmian w różnych podejściach do danego zjawiska lub problemu;
3) porównać niektóre aspekty zjawisk społecznych z innymi;
4) zwracać uwagę na wyłanianie się pewnych zjawisk z innych zjawisk;
5) wybrać założenia, które nas interesują, na które chcielibyśmy zwrócić uwagę pisząc pracę dyplomową.
Po zapoznaniu się z teoriami dotyczącymi interesujących nas zjawisk i scharakteryzowaniu ich w rozdziałach teoretycznych pracy licencjackiej lub magisterskiej, możemy przejść do kolejnego etapu naszych działań – badań – w celu sformułowania tematu i celu pracy. Badania. Bez wiedzy teoretycznej i jej opisu zawartego w pierwszej części pracy dyplomowej nie bylibyśmy w stanie podjąć pracy naukowej, ponieważ nie mielibyśmy merytorycznych podstaw do formułowania trafnych pytań i hipotez badawczych.
Wykorzystanie teorii w pracy magisterskiej jest kluczowe, ponieważ pozwala na osadzenie badań w kontekście istniejącej wiedzy oraz na zrozumienie i interpretację wyników. Oto kilka wskazówek, jak skutecznie wykorzystać teorię w pracy magisterskiej:
1. Wybór odpowiednich teorii
- Relewantność: Wybierz teorie, które są bezpośrednio związane z tematem Twojej pracy. Powinny one pomagać w zrozumieniu badanej problematyki.
- Aktualność: Korzystaj z aktualnych i uznanych teorii w danej dziedzinie. Upewnij się, że teorie są wciąż uznawane za ważne i mają zastosowanie do Twojego tematu.
2. Przegląd literatury
- Omówienie teorii: W przeglądzie literatury dokładnie omów wybrane teorie. Przedstaw ich główne założenia, koncepcje i kluczowe wyniki badań, które na nich bazują.
- Kontekstualizacja: Pokaż, jak wybrane teorie odnoszą się do Twojego tematu. Wyjaśnij, dlaczego są one istotne i w jaki sposób mogą pomóc w analizie Twojego problemu badawczego.
3. Zastosowanie teorii w badaniach
- Formułowanie hipotez: Korzystając z wybranych teorii, sformułuj hipotezy badawcze. Teorie powinny pomóc w określeniu, jakie zjawiska lub zależności zamierzasz badać.
- Projektowanie badań: Wykorzystaj teorie do zaprojektowania swojego badania. Mogą one wpływać na wybór metodologii, narzędzi badawczych i sposobu analizy danych.
4. Analiza wyników
- Interpretacja danych: Podczas analizy wyników odwołuj się do wybranych teorii, aby zrozumieć i interpretować swoje dane. Zobacz, czy wyniki Twojego badania potwierdzają lub zaprzeczają założeniom teoretycznym.
- Dyskusja: W dyskusji wyników porównaj swoje wyniki z tymi uzyskanymi przez innych badaczy w kontekście wybranych teorii. Omów, jak Twoje badania przyczyniają się do dalszego rozwoju teorii.
5. Wnioski i implikacje teoretyczne
- Podsumowanie: W podsumowaniu pracy jasno wskaż, jakie były główne ustalenia Twojego badania w kontekście teorii. Jakie nowe informacje lub perspektywy wniosłeś do istniejącej wiedzy?
- Implikacje: Przedstaw, jakie są implikacje Twoich wyników dla teorii. Czy Twoje badania potwierdzają, rozszerzają, czy może kwestionują wybrane teorie?
Przykład wykorzystania teorii
Temat pracy:
„Wpływ mediów społecznościowych na zachowania zakupowe młodych dorosłych”
Wybrane teorie:
- Teoria planowanego zachowania (Theory of Planned Behavior, TPB) Ajzena
- Teoria kapitału społecznego
Przegląd literatury:
- Omówienie teorii TPB, która zakłada, że zachowania ludzkie są wynikiem intencji, które z kolei są kształtowane przez postawy, normy społeczne i kontrolę behawioralną.
- Przedstawienie teorii kapitału społecznego, która odnosi się do korzyści wynikających z relacji społecznych i sieci, w tym w kontekście mediów społecznościowych.
Zastosowanie w badaniach:
- Formułowanie hipotez: Na podstawie TPB można sformułować hipotezy dotyczące wpływu postaw wobec zakupów online, norm społecznych i postrzeganej kontroli nad zachowaniami zakupowymi na intencje zakupowe młodych dorosłych.
- Projektowanie badań: Narzędzia badawcze mogą zawierać ankiety mierzące postawy, normy społeczne i kontrolę behawioralną w kontekście zakupów online.
Analiza wyników:
- Interpretacja danych: Analizując wyniki ankiet, można sprawdzić, czy postawy, normy społeczne i kontrola behawioralna są istotnymi predyktorami intencji zakupowych.
- Dyskusja: Porównanie wyników z innymi badaniami opartymi na TPB i teoriach kapitału społecznego.
Wnioski i implikacje teoretyczne:
- Podsumowanie: Wyniki badania mogą potwierdzać, że postawy i normy społeczne są kluczowymi czynnikami wpływającymi na intencje zakupowe młodych dorosłych.
- Implikacje: Może to sugerować, że kampanie marketingowe powinny koncentrować się na kształtowaniu pozytywnych postaw i wykorzystaniu norm społecznych w mediach społecznościowych.
Podsumowanie
Wykorzystanie teorii w pracy magisterskiej wymaga dokładnego zrozumienia wybranych teorii oraz umiejętności zastosowania ich w praktyce badawczej. Dzięki temu praca jest osadzona w solidnym kontekście naukowym i wnosi wartościowy wkład do istniejącej wiedzy w danej dziedzinie.